PERKEMBANGAN
LINGUISTIK ZAMAN YUNANI
Tamadun Yunani merupakan satu tamadun
yang paling awal wujud di atas muka bumi ini. Begitu jugalah dengan sejarah
ilmu linguistik. Orang-orang Yunani adalah golongan yang pertama mempelopori
dalam bidang pengkajian bahasa. Pengkajian tentang bahasa yang telah dimulakan
500 tahun sebelum masihi merangkumi semua aspek bahasa termasuklah ekonomi,
budaya dan politik. Kehidupan manusia ketika itu dipengaruhi oleh pemikiran
berbentuk falsafah. Antara tokoh yang terkenal dalam pengkajian bahasa ketika
itu termasuklah Plato dan Aristotle.
Plato
Plato yang hidup pada tahun 427
hingga 437 sebelum masihi merupakan ahli falsafah pertama yang mengenal pasti
dan menyelidiki bahasa sebagai suatu masalah dan dan persoalan dalam kehidupan.
Melalui karyanya 'Crystalus', Plato telah menimbulkan persoalan tentang
perkaitan sesuatu benda dengan namanya bersifat tabii dan realiti atau mengikut
persetujuan masyarakat.
Pato merupakan seorang yang mengkaji
dan membezakan antara kata nama dan kata kerja. Beliau meletakkan fungsi kata
nama sebagai subjek kepada predikat dan kata kerja sebagai penerangan kepada
perbuatan. Kedua-dua elemen ini merupakan perkara yang penting dalam
menghasilkan pengucapan atau penulisan seseorang. Sehingga ke hari ini, kata
nama dan kata kerja dijadikan suatu elemen asas dalam mempelajari sesuatu
bahasa.
Dalam bidang fonetik, beliaulah juga
yang mula-mula mengenali bunyi konsonan geseran, letupan dan sebagainya.
Penemuan ini telah dijadikan panduan kepada pengkaji-pengkaji bidang bahasa
selepas Plato.
Aristotle
Aristotle yang merupakan anak murid
Plato meneruskan pengkajian bahasa pada zaman Yunani. Beliau dicatatkan dalam
sejarah telah hidup antara tahun 384 hingga 322 sebelum masihi.
Sumbangan beliau adalah
memperkenalkan kata hubung. Pengkajian Plato sebelum ini telah diperhalusi lagi
dengan memasukkan elemen kata hubung. Hasil penyelidikannya itu, beliau telah
mengakui wujudnya sistem kala atau tense
dalam bahasa Yunani. Dalam Bahasa Inggeris past
tense dan present tense.
Penggunaan kata hubung dapat membezakan samada sesuatu perkara itu telah,
sedang atau belum berlaku. Beliau juga telah menjadikan bahasa sebagai alat
untuk menyampaikan sesuatu maksud kepada seseorang seperti dalam puisi dan
retorik.
PERKEMBANGAN
LINGUISTIK ZAMAN ISKANDARIAH
Zaman Iskandariah bermula pada abad
ke tiga masihi. Ia adalah sebuah tanah jajahan Yunani yang dijadikan pusat
perkembangan kesusteraan dan linguistik tamadun Yunani. Ketika itu penumpuan
bahasa adalah kepada aspek lisan atau pertuturan. Pengaruh bahasa Yunani dibawa
ke sini oleh Crates dari Malus pada tahun 167 sebelum masihi Tokoh yang boleh
dibanggakan pada zaman ini ialah;
Dionysius
Thrax
Dionysius Thrax hidup dari tahun 170
sebelum masihi hingga tahun 90 sebelum masihi. Beliau telah menghasilkan karya
yang diberi nama Techne Grammatike. Antara sumbangan besar beliau dalam bidang
bahasa ialah menggolongkan kata kepada 8 golongan iaitu;
1) kata nama
2) kata ganti nama
3) kata kerja
4) kata adjektif ( kata sifat )
5) kata adverba ( perkataan yang
menerangkan kata kerja )
6) kata sendi
7) kata partikel ( kata penegas )
8) kata seru
Dalam bidang fonetik pula, beliau
telah dapat membezakan maksud bunyi dengan maksud bentuk. Pada ketika itu,
beliau telah mula membezakan di antara bunyi 'r' dan bunyi 'l'. Dalam bidang
sintaksis pula, beliau memperkenalkan bahawa ayat sebagai unit deskriptif yang
terdiri daripada urutan perkataan yang mempunyai maksud lengkap. Penemuan ini
telah menjadi titik tolak bermulanya pengkajian bahasa secara terperinci oleh
pengkaji-pengkaji selepasnya khususnya dalam mendekripsi satu-satu bahasa itu.
Setelah
tamadun Yunani runtuh, orang-orang Rom telah mengambil alih bidang pengkajian
bahasa. Mereka telah mengambil dan menggunakan segala hasil kajian bahasa pada
zaman Yunani untuk mengkaji bahasa Latin. Pada ketika itu bermulalah perubahan
sistem bahasa Yunani kepada bahasa Latin. hal ini menyebabkan berlakunya
persamaan antara bahasa Yunani dan bahasa Latin seperti dalam golongan
perkataan dan penulisan nombor. Antara tokoh-tokoh linguistik pada zaman ini
adalah seperti berikut;
Appolonius
Discollus
Beliau merupakan pengkaji bidang
sintaksis dengan membuat penambahbaikan huraian yang dibuat oleh Dionysius
Thrax ketika zaman Iskandariah. Hubungan antara kata nama dan kata kerja dengan
perkataan-perkataan golongan lain telah dihuraikannya dengan lebih mendalam.
Beliau juga telah menghubungkan kata kerja dan kata partikel atau kata penegas
dalam pembinaan suatu ayat. Teknik penggantian perkataan yang sama ( perkataan
sama erti ) dalam golongannya mula digunakan olehnya ketika itu
Priscian yang dilahirkan di Rom
Timur ( Istanbul ) meneruskan kajian bahasa dengan menerbitkan buku bertajuk
Instituciones Grammaticae. Buku yang mengandungi 18 jilid dan 1000 halaman itu
telah telah membincangkan pembentukan kata dan ayat dengan lengkap. Semua
elemen tatabahasa yang telah diperkenalkan oleh pengkaji sebelum ini telah
dijelaskan dan digunakan dalam pembinaan ayat.
Dalam bidang fonetik, beliau mula
mengkelaskan penjenisan bunyi bahasa dalam hubungan abjad dengan bunyi sebenar
yang dihasilkan. Dalam bidang morfologi pula, beliau telah menyampaikan
pendapatnya bahawa pembentukan perkataan sebagai gabungan yang mengandungi
imbuhan.
Perkembangan bahasa berkembang pesat
pada zaman ini disebabkan Eropah mengalami zaman yang gelap. Baghdad menjadi
sebuah pusat mengembangan ilmu yang termasyur di dunia ketika itu. Sarjana
Islam dan ahli fikir yang lahir ketika
zaman itu menumpukan kajian dengan menjadikan Kitab Al-Quran sebagai sumber
rujukan. Hasilnya ilmu fonetik semakin pesat lebih-lebih lagi dalam usaha
mereka mengembangkan ilmu yang terkandung dalam kitab suci itu.
Antara tokoh yang membuat
pembaharuan dalam bidang bahasa ketika zaman itu ialah;
Al-Khalil
Al-Khalil merupakan seorang ahli
leksikografi iaitu seorang yang pakar dalam bidang pembuatan kamus. Beliau yang
hidup dari tahun 718 masihi hingga 786 masihi telah membuat kajian bahasa dari segi makna, perkembangan,
fungsi dan cara menggunakannya serta cara menyebutnya dan maklumat lain yang
bertujuan untuk dihimpunkan dan disusun dalam bentuk buku yang mudah dirujuk (
kamus ).
Dalam
proses pembuatan kamus itu, beliau telah mula mendekripsi bunyi-bunyi bahasa
arab dengan memilih bunyi-bunyi konsonan sahaja. Beliau beranggapan bunyi-bunyi
konsonan adalah tetap berbanding bunyi vokal yang sering berubah-ubah mengikut
situasi pengucapan seseorang. Ayat-ayat yang disusun mengandungi 2 unsur
penting iaitu amnah ( benda ) dan khabar ( cerita ).
Idea menghasilkan kamus pada ketika
itu telah membuka ruang untuk pengkaji bahasa-bahasa di seluruh dunia
menghasilkan kamusnya sendiri dan penggunaannya kamus masih kekal hingga ke
hari ini.
Pada zaman India, bahasa Sanskrit
telah digunakan secara meluas. Bahasa ini merupakan bahasa paling tua di dunia
dan menjadi bahasa rasmi di India hingga ke hari ini. Penggunaannya secara
meluas telah memberikan kesan yang besar dalam perkembangan linguistik pada
zaman itu. Bahan-bahan kajian bahasa yang menggunakan Bahasa Inggeris sebelum
ini telah berubah kepada Kitab Rig-Veda iaitu sebuah kitab suci agama Hindu
yang dipenuhi mentera-mentera memuji dewa-dewa. Kajian dari aspek fonetik,
morfologi dan sintaksis adalah lebih baik berbanding pada zaman Yunani. Tokoh
pada zaman India ialah;
Padini
Padini
telah memberikan sumbangan dalam bidang linguistik dengan menghasilkan buku sanskrit bertajuk
Astadhyayi. Ia merupakan sebuah buku tatabahasa dalam bahasa sanskrit yang
mengandungi 400 huraian yang merangkumi bidang linguistik iaitu bunyi,
tatabahasa dan makna.
Sepanjang penglibatannya dalam
bidang pengkajian bahasa, beliau telah membuat 2 deskripsi iaitu untuk ayat
suci dan untuk penggunaan umum. Bunyi vokal panjang pendek diperkenalkan.
Selain itu, beliau telah mengkaji dan mewujudkan unsur jeda dalam penyebutan
perkataan. Unsur ini masih kekal penggunaannya dalam pengkajian bahasa hingga
ke hari ini.
PERKEMBANGAN
LINGUISTIK ZAMAN MODEN
Pada abad ke 20, kajian linguistik
lebih cenderung kepada linguistik deskriptif atau linguistik huraian. Kajian
yang dijalankan lebih bersistematik. Antara tokoh terkenal dalam bidang
linguistik zaman moden ialah;
Ferdinand
de Saussure
Beliau merupakan seorang yang
berketurunan Swiss dan dicatatkan dalam sejarah telah memberikan sumbangan
dalam bidang linguistik antara tahun 1857 hingga 1913. Melalui
pandangan-pandangan yang dimuatkan dalam karyanya bertajuk Course de
Linguistique Generale,beliau telah digelar sebagai Bapa Linguistik Moden.
Pada tahun 1878, beliau telah
menghasilkan tulisan mengenai sistem vokal primitif dalam bahasa prono
India-Eropah. Beliau telah membezakan
kajian secara sinkronis dan diakronis. Sinkronis adalah kajian sesuatu bahasa
itu pada satu-satu masa tertentu manakala diakronis adalah kajian mengenai
perkembangan dan sejarah yang dilalui oleh satu-satu bahasa itu. Beliau juga
telah membuat kajian perbandingan antara langue iaitu bahasa dan parole iaitu
loghat.
F.Boas
F.Boas juga merupakan tokoh penting
dalam sejarah perkembangan linguistik pada zaman moden. Beliau telah
menghasilkan penulisannya pada tahun 1971 yang diberi nama Handbook of the
American Languages. Dalam karyanya, beliau telah menerangkan bagaimana untuk
mendekripsi bahasa. Beliau merasakan amat perlu diwujudkan satu sistem
deskripsi yang boleh digunapakai untuk semua bahasa yang ada di dunia ini.
Sejak itu, semua bahasa di pelusuk dunia ini boleh dipelajari dan dikuasai oleh
semua.
Post a Comment